Wat betekent goed werknemerschap voor u als werknemer?

Goed werknemerschap is net als goed werkgeverschap opgenomen in het Burgerlijk Wetboek. De arbeidsrechtelijke term verwijst naar de verplichting die u heeft zich binnen de arbeidsrelatie als goed werknemer te gedragen. De term klinkt velen wat vaag in de oren en daar bestaat een reden voor. Goed werknemerschap geldt namelijk als vangnetbepaling en is wat normen betreft niet zo strikt als het goed werkgeverschap voor uw werkgever.

Toch waarborgt ook goed werknemerschap de bepaling van de verplichtingen van u als werknemer. Uiteraard wordt niet van u verwacht dat u het altijd met uw werkgever eens bent, maar uw gedrag dient te allen tijde redelijk te zijn.

Wat houdt goed werknemerschap precies in?

In de wet zijn voor de werknemer een groot aantal regels vastgelegd. Zo dient u als werknemer de instructies van uw leidinggevende op te volgen, dient u arbeid te verrichten om loon te ontvangen en moet er na ziekte gere-integreerd worden. Het is onmogelijk om alle situaties in een en dezelfde wet op te nemen. Vandaar dat de overkoepelende term goed werknemerschap is ontstaan. Als goed werknemer dient u naast bovenstaande aan een aantal andere verplichtingen te voldoen. Dit zijn:

• Voldoen aan redelijke voorstellen en opdrachten van uw werkgever
• Voldoen aan een verzoek tot overwerk in bepaalde gevallen
• Het uitvoeren van opdrachten die niet geheel binnen uw functieomschrijving passen
• Het volgen van bijscholing indien door de werkgever aangegeven
• Het voldoen aan de informatieplicht
• Het niet weigeren van een redelijk aanbod voor een functiewijziging
• Het niet uitvoeren van concurrerende nevenwerkzaamheden
• Het zich niet uitlaten over uw werkgever op een manier die schade kan toebrengen

Hieronder lichten we enkele punten toe.

Het voldoen aan redelijke voorstellen en opdrachten van uw werkgever

Als werknemer wordt er van u verwacht dat u redelijke opdrachten die u van uw werkgever ontvangt, dient uit te voeren. Ook enig overwerk hoort daarbij, alhoewel daar uiteraard regels zijn verbonden. Als zich onvoorziene omstandigheden voordoen en er van u gevraagd wordt uren te werken die buiten de in de arbeidsovereenkomst afgesproken uren vallen, vallen onder goed werknemerschap. Bij goed werknemerschap hoort ook het niet ongeoorloofd afwezig zijn. Structureel te laat komen en verlof opnemen na afwijzing door uw werkgever zijn daar ook voorbeelden van.

Een verbod op nevenwerkzaamheden

Nevenwerkzaamheden kunnen verschillende vormen aannemen. Het kan een tweede baan betreffen, maar ook bijklussen buiten de werktijden. Volgens de Grondwet heeft elke medewerker recht op vrijheid van arbeidskeuze. U mag dus werkzaamheden verrichten naast het werk dat u voor de betreffende werkgever uitvoert. Wanneer een werkgever vreest dat dit tot schade aan zijn bedrijf kan leiden, wil hij hier natuurlijk een stokje voor steken. Dit kan een werkgever doen middels een schriftelijk overeengekomen beding nevenwerkzaamheden.

Dit beding nevenwerkzaamheden kan als een apart document worden ondertekend, maar meestal is het in het arbeidscontract opgenomen. Meestal bevat dit een verbod op het verrichten van bepaalde activiteiten. Bijvoorbeeld het starten van een eigen bedrijf dat concurreert met het bedrijf van uw werkgever. Wanneer u een verbod op nevenwerkzaamheden, al dan niet als onderdeel van het arbeidscontract, heeft ondertekend, dient u zich hier uit goed werknemerschap aan te houden. Wanneer het verbod volledig of te strikt is, kan deze door een rechter worden geannuleerd.

De informatieplicht als onderdeel van goed werknemerschap

Open en eerlijke communicatie vormt de basis van een gezonde arbeidsrelatie. In dat licht dienen we ook de informatieplicht te zien. Uit goed ondernemerschap dient u als (potentiële) werknemer belangrijke informatie met uw (mogelijke) werkgever te delen. Stelt u zich voor: een sollicitant die bij een sollicitatie voor de functie van kassamedewerker verzuimt dat hij medisch gezien geen repeterende handelingen mag uitvoeren, schendt vanaf het begin dit element van goed werknemerschap.

Goed werknemerschap betekent ook geen schade aan het bedrijf toebrengen

We zijn allemaal wel eens ontevreden over het beleid of de algemene gang van zaken op ons werk. Ook weet u als werknemer ongetwijfeld maar al te goed hoe het is om een rotdag op de zaak te hebben. Hierover tegen een derde klagen is daarbij heel gewoon. Maar uiteraard mag u niet zomaar uitlatingen doen die onder bijvoorbeeld een geheimhoudingsbeding vallen. Door uit de school te klappen en zich toch uit te laten op manieren die uw werkgever of het bedrijf kunnen schaden, schendt u het goed werknemerschap.

Tegenover goed werknemerschap staat ook goed werkgeverschap

Met al deze elementen die onder goed werknemerschap vallen, zou u haast denken dat uw vrijheden sterk worden beperkt en dat u veel meer verplichtingen heeft dan u op het eerste gezicht zou kunnen vermoeden. Echter staat tegenover het voldoen aan goed werknemerschap ook het goed werkgeverschap. Uw werkgever dient zich redelijk en billijk tegenover u te gedragen. Sterker nog, de eisen omtrent goed werkgeverschap zijn nog strenger vanwege het potentiële misbruik van de machtsrelatie. Voorstellen die redelijkerwijs niet van u gevraagd kunnen worden, hoeven dus niet aanvaard te worden.

Mogelijke gevolgen van de schending van goed werknemerschap

Schending van het goed werknemerschap houdt feitelijk in dat u zich als werknemer niet houdt aan de ondertekende arbeidsovereenkomst. Uw werkgever kan hier op verschillende manieren op reageren. Zo kan hij of zij u een waarschuwing geven, u schorsen, de arbeidsovereenkomst niet verlengen of voor ontslag kiezen. Dit laatste kan alleen als de schending van goed werknemerschap ernstig is. Heeft u vragen over goed werknemerschap of bent u hieromtrent in een arbeidsconflict verwikkeld geraakt? Mijnarbeidsconflict.nl biedt zowel juridische bijstand als arbeidsmediation.